Wat is Fascia?

Niet lang geleden werd fascia uitsluitend gezien als het verpakkingsmateriaal van de organen en op de dissectietafel werd het door anatomen weggesneden om zo zicht te krijgen op de ‘belangrijke organen’. De laatste jaren mag fascia zich verheugen op een sterk toenemende belangstelling van onderzoekers en clinici. Nieuwe inzichten hebben geresulteerd in de ontwikkeling van nieuwe, succesvolle behandelmethoden.

Fascia zijn de bindweefselvliezen die alle spieren, botten, zenuwen, bloedvaten en organen omvatten en met elkaar verbinden. Dit zijn vaak geen starre verbindingen; tussen de verschillende lagen zijn verschillende maten van glijbewegingen mogelijk. Op bepaalde plaatsen verdichten ze zich tot aponeuroses, retinaculae, kapsels en ligamenten die daarmee geen losse anatomische structuren zijn, maar onderdeel van het dynamische fasciale netwerk. In dit netwerk zijn fasciale ketens te onderscheiden, verbindingen tussen spieren waarmee het idee van lokale spieractie voorgoed verlaten moet worden. Deze en andere nieuwe inzichten hebben consequenties voor hoe we bewegingen en klachtenpatronen kunnen analyseren en beïnvloeden.

Welke problemen kan disfunctioneel fascia geven en hoe komt dit tot stand?

Verstoorde spierfunctie kan ontstaan door verminderde verglijmogelijkheden tussen verschillende fascialagen. Er kunnen ook verhardingen in de fascia ontstaan die er voor zorgen dat spierspoeltjes niet goed kunnen functioneren. Ook dit heeft een negatief effect op de spierfunctie.
Verklevingen kunnen ontstaan door operaties, trauma’s, impact letsels, overmatige frictie, overmatige belasting etc. Het normale ontstekingsproces gaat gepaard met extra collageenproductie. Het collageen wordt in een chaotisch patroon gedumpt. Beweging zorgt ervoor dat de vezels intelligent uitgelijnd worden. Bij onvoldoende beweging van het collageenweefsel kunnen er verklevingen tussen de verschillende lagen ontstaan. Te intensief bewegen kan juist de collageenproductie verder opvoeren en zo tot nog meer problemen leiden.

De volgende factoren kunnen ervoor zorgen dat het netwerk uit balans raakt:

• Trauma (littekens, fracturen, enz)
• Ziekte (bacterieel, viraal, schimmels)
• Stress
• Bewegingsarmoede
• Foutieve houding
• Overbelasting (te weinig rust, repetitieve bewegingen)

 De symptomen die daarbij gepaard gaan zijn bekend:

• Pijn
• Bewegingsbeperkingen
• Minder efficiënt bewegen
• Afname algehele fitheid